DİSK Emekli-Sen, 2025 yılı için belirlenen 4 bin TL'lik bayram ikramiyesini Sakarya Caddesi'nde yağmur altında protesto etti. Emekli Sen Genel Sekreteri Fikri Kalender, "AKP iktidarından, bayram harçlığı istemiyoruz. Gerçek, resmi ikramiye istiyoruz" dedi.
DİSK'e bağlı Emekli Sen üyeleri, Ankara'daki Sakarya Caddesi'nde 2025 yılı için 4 bin lira olarak belirlenen bayram ikramiyesine tepki için basın açıklaması yaptı. Emekliler, "Muktedirlere han hamam emekliye din iman", "Emeklilikte insanca yaşamak haktır" ve "AKP iktidarıyla bayramlaşacağız" dövizleri taşırken; "Soframıza uzanan eller kırılsın" ve "Sefalete mahkum olmayacağız" sloganları attı.
Emeklilerin adına açıklama yapan Emekli Sen Genel Sekreteri Fikri Kalender, şu ifadeleri kullandı:
“Hak sahipleriyle birlikte ülkenin en önemli ve en büyük toplumsal gruplarından birini oluşturan emekliler, bu ülkede yıllarca bir değer üretip ülkeyi zenginleştirmesine rağmen şimdi görmezden geliniyor. Ülkemizde emekli adaletsizliği giderek büyüyor. Hem emekli olabilmek hem de insanca bir emekli yaşamı sürmek giderek zorlaşıyor. Türkiye’de emeklilik sisteminin sorunları derinleşiyor, emeklilerin sorunları ile talepleri görmezden geliniyor ve emekliler sefalete mahkum ediliyor.
"Aylıklarda ciddi bir gerileme yaşandı"
Türkiye’nin emeklilik sistemi 2008 yılında yürürlüğe giren 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu ile iyice kötüleşti. Bu yasa ile benimsenen sistem sonucunda emekli aylık bağlama oranları ve güncelleme katsayıları düşürüldü. Emekli aylıklarının hesaplanmasında milli gelirin payı iyice azaldı. Dahası aylıkların artırılmasında sadece resmi enflasyon dikkate alınmaya başlandı. Tüm bunların sonunda aylıklarda ciddi bir gerileme yaşandı.
"1 TL bile yuvarlamayı çok gördüler"
Bugün milyonlarca emekli ve hak sahibi asgari ücretin çok altında aylık ve gelir elde edebiliyor. Emekliler ve hak sahipleri geçim ücreti olamayan asgari ücretin çok altında bir gelirle yaşamaya mecbur bırakılıyor. En düşük emekli aylığı emeklinin kendisi için 14 bin 469 TL’ye tamamlanıyor. 31 TL yuvarlamayı çok gördüler, 14 bin 500 TL bile yapmadılar. Hatta 1 TL bile yuvarlamayı çok gördüler, 14 bin 470 TL yapmadılar. Ortalama emekli aylıkları da asgari ücretin çok altında. 2002 yılında en düşük işçi emekli aylığı asgari ücretin yüzde 32 üzerindeyken, bugün Hazine’den tamamlama işlemi sonrasında bile en düşük emekli aylığı asgari ücretin yüzde 34,5 altındadır. Kök aylıklarda durum daha da vahimdir. Hazineden tamamlama gibi ucube bir uygulamayla 14 bin 469 TL olarak ödenen aylıklar ise yılın ilk dört ayında enflasyon karşısında alım gücünü kaybederek 12 bin 536 TL’ye gerilemiştir.
"AKP iktidarından, bayram harçlığı istemiyoruz"
Emekli aylıklarının düşüklüğü ciddi bir emekli yoksulluğuna neden oluyor. Milyonlarca emekli düşük aylıkları sebebiyle yeniden iş gücü piyasasına giriyor ya iş arıyor ya da çalışıyor. Yağmur nedeniyle okumamız gereken basın açıklamasını yarıda kesiyor ve basına dağıtıyoruz. AKP iktidarından, bayram harçlığı istemiyoruz. Gerçek resmi ikramiye istiyoruz.”
Yoğun sağanak yağış nedeniyle açıklamayı sonlandıran Kalender, basın mensuplarına açıklamanın yazılı halini paylaştı. Yazılı açıklamada da şu ifadeler yer aldı:
"Emeklilik iş ararken dezavantaja dönüşüyor. Nasılsa emekli aylığı var diye daha düşük ücretle ve sigortası çalışmayla yüz yüze kalıyorlar. Emekli aylıkları yaşlılıkta insanca bir yaşam sürmekten uzaklaşarak adeta bir ek gelire dönüşüyor.
"Emekli aylıkları iyice dibe vurdu"
Yıllardır emeklilerin taleplerine kulak tıkayan AKP hükümetleri, yıllarca bu ülkeye verilen emeğin karşılığını emekli aylıklarını artırarak vermek yerine geçici bir çözüm olarak hazineden aylık tamamlama ve bayram ikramiyesi gibi uygulamalarla emeklilik sistemini yamaladı. Ancak bu 'yamalar' da işe yaramadı. Emekli aylıkları iyice dibe vurdu, emeklilerin yaşam koşulları kötüleşti, yama olarak uygulanan ikramiyeler ise günbegün eridi, harçlık haline geldi. Emekliler bu bayrama da mutsuz ve yoksul giriyor.
"Utanç verici bir durum"
2018 yılında emeklilere bir bayramda bin TL, iki bayramda yılda toplam 2 bin TL bayram ikramiyesi verilmeye başlandı. İkramiye miktarı 2021’de 100 liralık artışla bin 100 TL’ye yükseltildi. 2023 yılında emekli bayram ikramiyeleri sınırlı bir artışla 2 bin olarak uygulandı. 2024 yılında 3 bin TL olarak uygulanan emekli bayram ikramiyesi 2025 yılında ise 4 bin TL olarak saptandı. İki bayramda, bütün yıl boyunca 8 bin lira ikramiye. Utanç verici bir durum. Bu nasıl ikramiye? Asgari ücretin sadece yüzde 18’i.
Yılda iki kez verilen emekli bayram ikramiyeleri en az asgari ücret kadar olmak üzere artırılmalıdır. Emekli bayram ikramiyesi emekli aylığından az olmamalıdır. Emeklilere yılda 4 kez birer aylık tutarından ikramiye verilmelidir."
