CHP Malatya Milletvekili Veli Ağbaba, deprem bölgesindeki şantiyelerde “24 saat çalışın” talimatının iş cinayetlerini artırdığına dikkat çekerek, “Kölelik sistemini aratmayan koşullar ölümleri beraberinde getiriyor. İnsanlar evlerinde yaşasın diye başka insanlar ölmemeli” dedi.
Ağbaba yaptığı yazılı açıklamada, yoğun inşaat temposu, denetim eksikliği ve kalifiye iş gücü yetersizliğinin Malatya’yı iş kazalarının merkezi haline getirdiğini vurguladı. Dünya İnsan Hakları Günü’nde Malatya’da bir işçinin çatıdan düşerek ağır yaralandığını hatırlatan Ağbaba, 6 Şubat’tan bu yana kentte 20’ye yakın işçinin şantiyelerde hayatını kaybettiğini belirtti.
“24 saat çalışın” talimatı can aldı
CHP’li Ağbaba, deprem bölgesindeki konut üretiminde “24 saat çalışın” talimatının bizzat yetkililer tarafından müteahhitlere verildiğini belirterek şunları söyledi:
“Şantiyede 24 saat çalışacaksınız, çalışmazsanız gereğini yaparım denildi. Kölelik düzenini geri getiren, insani koşulları ortadan kaldıran bu baskı, iş kazalarını, ölümleri ve yaralanmaları peş peşe getiriyor.”
“Plansız hız hatayı büyütüyor”
Ağbaba, “İktidarın yıl sonuna kadar 453 bin konut teslim etme hedefi, ‘iş yetiştirme baskısı’ ile birleştiğinde şantiyelerde işçi sağlığı ve güvenliği önlemlerinin ihlali, aşırı çalışma, denetimsiz uygulamalar ve nihayetinde niteliksiz yapılaşma riskini doğuruyor. Deprem bölgesinde hız elbette önemli ama asıl mesele sağlamlık. Müteahhidi 24 saat çalıştırmak çözüm değil. Denetim ve liyakat şart. Plansız hız, hatayı büyütüyor.” dedi.
“İnşaat işçisi ölümlerinin dörtte biri deprem bölgesinde”
SGK verilerine göre deprem bölgesinde iş kazalarının yüzde 10 arttığını hatırlatan Ağbaba, şunları kaydetti:
“Göçükler, yüksekten düşmeler ve çocuk işçi ölümleri dikkat çekici boyuta ulaştı. Depremin ilk yılında hafriyat çalışmalarında, sonraki yıllarda ise inşaatlarda ölümler devam etti. Türkiye genelindeki inşaat işçisi ölümlerinin dörtte biri sadece deprem bölgesinde yaşanıyor. Liyakat aranmadan görevlendirilen işçilerin yeterli iş sağlığı ve güvenliği eğitimi almaması riskleri büyütüyor.”
Malatya’da 20’ye yakın işçi inşaatlarda yaşamını yitirdi
Ağbaba, Malatya’da son iki yılda meydana gelen ağır iş kazalarından bazılarını şöyle sıraladı:
Nisan: Malatya Kiltepe’de beton pompa makinesinin ayakları ile araç arasına sıkışan işçi ağır yaralandı. Haziran ayında Yeşilyurt TOKİ inşaatında 41 yaşındaki Faruk Yılmaz yüksekten düşerek yaşamını yitirdi.
Ağustos ayında TOKİ inşaatında çalışan Murat Ateş iş makinesinin altında kalarak öldü. Yine Ağustos ayında Yeşilyurt İkizce TOKİ şantiyesinde 24 yaşındaki Baran Keskinöz yüksekten düşerek öldü. 25 Eylül’de Battalgazi’de çarşı inşaatında göçük meydana geldi, Süleyman Karakaş hayatını kaybetti. 28 Eylül’de çarşı TOKİ şantiyesinde 62 yaşındaki tesisatçı Nusret Ağırman, iş makinesinin çarpması sonucu olay yerinde öldü. 3 Ekim’de Doğanşehir’de okul inşaatında beton kalıbı çöktü, iki işçi yaralandı. 9–10 Ekim’de biri yüksekten düşme, diğeri üzerine malzeme düşmesi sonucu iki işçi yaralandı. 10 Ekim tarihinde, Yeşilyurt Çavuşoğlu’nda 34 yaşındaki Adem Biroğlu yaklaşık 15 metre yükseklikten düşerek öldü. 11–12 Ekim’de Asansör boşluğuna düşen bir işçi ve üzerine 750 kg’lık boru devrilen bir işçi ağır yaralandı. 16 Ekim’de Battalgazi Tandoğan TOKİ şantiyesinde bir işçi asansör boşluğuna düşerek ağır yaralandı. 29 Ekim’de Fırat Mahallesi’ndeki inşaatta bir işçi 4. kattan düşerek ağır yaralandı. 7 Kasım’da Yeşilyurt’ta düşerek ağır yaralanan Ali Karadağ hastanede öldü. 2 Aralık’ta Dabakhane Mahallesi’nde bir işçi yüksekten düşerek yaralandı. 10 Aralık’ta İnsan Hakları Günü’nde Yeşilyurt TOKİ şantiyesinde çalışan 23 yaşındaki Abdulkerim Elaraç A., 6 katlı inşaatın çatısından düşerek ağır yaralandı.
“Malatya iş kazalarının merkezi haline geldi”
Ağbaba, Malatya’daki inşaat yoğunluğunun işçileri ölüm riski ile karşı karşıya bıraktığını belirterek şunları ifade etti:
“Malatya ayağa kalkmalı ama insanlar da yaşamalı. Çok çalışın, çok ev yapın denildiği için işçiler hayattan kopmamalı. Yaşam bu kadar ucuz olmamalı. Yoğun inşaat temposu, denetim eksikliği ve kalifiye iş gücü yetersizliği Malatya’yı iş kazalarının merkezi haline getirdi.”
Ağbaba, hem Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’nın hem de Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’nın acil müdahalesini isteyerek, şantiyelerde denetimlerin artırılması ve işçi güvenliğine yönelik tedbirlerin ivedilikle uygulanması çağrısında bulundu.
