Malatya’daki Arslantepe Höyüğü’nde bulunan 5 bin 500 yıllık kılıçlar, dünyanın en eski örnekleri arasında yer alıyor ve ilk devletleşme sürecine dair önemli ipuçları sunuyor.
Binlerce Yıllık Bir Miras: Arslantepe Höyüğü
Yaklaşık bir asırdır kazı çalışmalarının sürdüğü Malatya’daki Arslantepe Höyüğü, insanlık tarihinin en eski yerleşimlerinden biri olarak öne çıkıyor. Geç Kalkolitik dönemden Demir Çağı’na kadar birçok medeniyete ev sahipliği yapan höyük, arkeolojik buluntularıyla Anadolu tarihinin en önemli merkezlerinden biri kabul ediliyor.
Roma La Sapienza Üniversitesi tarafından yürütülen kazılar kapsamında 1976 yılında höyüğün saray bölümünde, 5 bin 500 yıl öncesine tarihlenen dokuz kılıç gün yüzüne çıkarıldı. Bu kılıçlar, yalnızca savaş araçları değil, aynı zamanda dönemin toplumsal düzeni ve askeri yapılanması hakkında da önemli bilgiler veriyor.
Dünyanın En Eski Kılıçları
Uzunluğu yaklaşık 1 metreyi bulan bu dokuz kılıç, dünya arkeoloji literatüründe “bilinen en eski kılıçlar” arasında yer alıyor. Kılıçların üçünde bulunan gümüş işlemeli kabzalar, dönemin metal işçiliğindeki ustalığı gözler önüne seriyor. Arkeologlar, bu eserlerin yalnızca silah değil, aynı zamanda otoritenin ve devletleşme sürecinin sembolü olarak da kullanılmış olabileceğini belirtiyor.
Malatya Müzesi Müdürü Murat Ata, söz konusu kılıçların hem bölge hem de dünya arkeolojisi açısından eşsiz bir değer taşıdığını vurguluyor. Ata’ya göre bu eserler, dönemin teknolojik gelişmişliğini yansıtan nadir örnekler arasında.
Bakır ve Arsenik Alaşımıyla Şekillenen Ustalık
Milattan Önce 3400’lü yıllara tarihlenen kılıçların, bakır ve arsenik alaşımıyla üretildiği tespit edildi. Üzerlerindeki gümüş işlemeli motifler ise hem estetik hem de sembolik bir anlam taşıyor. Bu detaylar, o dönemde metal işçiliğinin ne denli ileri bir seviyeye ulaştığını ortaya koyuyor.
Kılıçların altısı şu anda geçici olarak İstanbul Atatürk Havalimanı’nda sergileniyor. Diğer üçü ise Malatya Arkeoloji Müzesi’nde ziyarete açık durumda.
Yeni Adres: Arslantepe Höyüğü Karşılama Merkezi
Malatya Arkeoloji Müzesi’nde sergilenen üç kılıcın yakında Arslantepe Höyüğü Karşılama Merkezi’ne taşınacağı açıklandı. Böylece ziyaretçiler, kılıçları çıkarıldıkları yerde, yani tarih sahnesine ilk kez çıktıkları topraklarda görebilecek.
Malatya Müzesi Müdürü Murat Ata, bu adımın hem kültürel turizm açısından hem de bölgenin tarihsel kimliğini güçlendirmek adına önemli bir gelişme olduğunu belirtti.