TÜİK verilerine göre Türkiye'nin 2024 yılı GSMH'sı yüzde 64,3 artarak 44,04 trilyon TL’ye ulaştı. Hanehalkı tasarruf oranı ise geriledi.
Türkiye Ekonomisinden 2024 Rakamları: Büyüme Yüksek, Tasarruf Geriledi
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), 2024 yılına ilişkin "Kurumsal Sektör Hesapları" istatistiklerini yayımladı. Açıklanan verilere göre, Gayrisafi Milli Hasıla (GSMH) 2024’te yüzde 64,3 gibi dikkat çekici bir artışla 44 trilyon 44 milyar 657 milyon TL’ye ulaştı. Bu artış, hem ekonomik faaliyetlerin hem de fiyat düzeylerinin yıllık bazda önemli ölçüde yükseldiğine işaret ediyor. Öte yandan, hanehalkı tasarruf oranında düşüş gözlemlendi. 2023 yılında yüzde 11,8 olan oran, 2024’te yüzde 11,3’e geriledi.
Yayımlanan istatistikler, ekonomik büyümenin dinamiklerini ve tasarruf eğilimlerindeki değişimi anlamak açısından önemli ipuçları sunuyor. Kurumsal sektörlerin ekonomi içindeki rollerine dair veriler ise dengelerin nasıl şekillendiğini gösteriyor.
Mali Olmayan Şirketler Ekonomiye Damgasını Vurdu
2024 yılında ekonomide yaratılan toplam katma değerin yüzde 59,4’ü mali olmayan şirketlerden geldi. Bu şirketler, üretim ve hizmet faaliyetleriyle ekonomide en büyük payı alırken, ardından hanehalkı ile hanehalkına hizmet veren kar amacı olmayan kuruluşlar (HHKOK) ve genel devlet sektörü yer aldı.
Bu durum, özellikle özel sektörün büyüme üzerindeki etkisini ortaya koyuyor. Mali olmayan şirketlerin güçlü performansı, istihdam ve üretim kapasitesine doğrudan yansırken, kamu ve sivil toplum kanadının daha sınırlı bir katkı sunduğu görülüyor.
Toplam Tasarrufun GSYH'ye Oranı Yüzde 30,1 Oldu
Türkiye ekonomisinde toplam gayrisafi tasarrufun Gayrisafi Yurt İçi Hasıla’ya (GSYH) oranı 2024 yılı itibarıyla yüzde 30,1 olarak gerçekleşti. Bu oran, önceki yıllara kıyasla görece yüksek sayılabilecek bir düzeye işaret ediyor.
Sektörler bazında incelendiğinde ise mali olmayan şirketlerin tasarruf oranı yüzde 18,9 ile ilk sırada yer aldı. Hanehalkı yüzde 6,9, mali şirketler yüzde 2,7 ve genel devlet yüzde 1,5 oranında tasarruf sağladı. Bu dağılım, ekonomideki tasarrufların büyük kısmının yine özel sektör tarafından yapıldığını gösteriyor.
Hanehalkı Tasarruf Oranı Geriledi
Hanehalkının harcanabilir gelirine oranla yaptığı tasarruf, 2024 yılında bir önceki yıla göre gerileyerek yüzde 11,3’e düştü. 2023’te bu oran yüzde 11,8 olarak gerçekleşmişti.
Bu düşüş, hanehalklarının tasarruf etme kapasitesinin azaldığını gösteriyor olabilir. Artan harcamalar, enflasyon ve geçim maliyetleri gibi unsurlar, bireylerin gelirlerinden daha azını biriktirebildiğine işaret ediyor.
Türkiye 2024’te Net Borç Alan Konumunu Sürdürdü
TÜİK verilerine göre Türkiye, 2024 yılında da net borç alan ekonomi olmaya devam etti. 2023 yılında GSYH’nin yüzde 2,8’i kadar net borç alan konumdayken, 2024’te bu oran yüzde 0,7’ye düştü.
Bu azalma, dış finansman ihtiyacının göreli olarak azaldığını gösterse de, hala ekonominin dış kaynaklara bağımlı yapısını tamamen terk edemediğini ortaya koyuyor.
