İzmir Büyükşehir Belediyesi ev sahipliğinde, Folkart iş birliğiyle düzenlenen 94’üncü İzmir Enternasyonal Fuarı (İEF), bu yıl iki özel sergiye ev sahipliği yapacak. Refik Anadol’un Ege’ye özel olarak hazırladığı dijital sanat eseri “Makine Rüyaları: Ege” ile Türkiye Cumhuriyeti'nin kurucusu Mustafa Kemal Atatürk’ün daha önce hiç görülmemiş fotoğraflarını ve kişisel eşyalarını içeren “Ve Mavi Gözleri Çakmak Çakmaktı” sergisi, 29 Ağustos’ta sanatseverlerle buluşacak.
İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin ev sahipliğinde, Folkart iş birliğiyle düzenlenen 94’üncü İzmir Enternasyonal Fuarı (İEF) kapsamında, Tarihi Havagazı Fabrikası Kültür Merkezi’nde iki önemli serginin basın toplantısı düzenlendi. Refik Anadol’un eserleri, Folkart’ın destekleriyle 29 Ağustos-30 Eylül 2025 tarihleri arasında Kültürpark’ta sanatseverlerle buluşacak. “Makine Rüyaları: Ege”, dünyada ilk kez İzmir’de sergilenecek. Türkiye Cumhuriyeti’nin kurucusu Mustafa Kemal Atatürk’ün daha önce yayımlanmamış fotoğrafları ve kişisel eşyalarını içeren "Ve Mavi Gözleri Çakmak Çakmaktı" sergisi; diğeri ise dünyaca ünlü medya sanatçısı Refik Anadol’un “Şifanın Algısı” ve “Makine Rüyaları: Ege” adlı dijital sanat eserleri.
Sergilerin tanıtımı İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Cemil Tugay, Refik Anadol, Folkart Yönetim Kurulu Başkanı Mesut Sancak ve davetlilerin katılımıyla düzenlenen basın toplantısıyla yapıldı.
''İzmir’in kültür ve sanat dokusu zengin''
İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Cemil Tugay, şunları söyledi:
''İzmir, kent kimliği açısından birçok özelliğe sahip. Bunlardan en önemlisi liman şehri olmasıdır. Bu durum, İzmir’i uluslararası ticaretin merkezi haline getirmiş; sosyal yaşamın zenginleşmesine de katkı sağlamıştır. Sosyal yaşamın zengin olduğu her yerde kültür ve sanat gelişir. İzmir’in kültür ve sanat dokusu zaten zengin. Ayrıca bu topraklar, tarihte edebiyatın, bilimin, paranın ve pek çok medeniyet değerinin ilk kez ortaya çıktığı, uygulandığı yerlerdir. O nedenle İzmir’e, içinde bulunduğumuz çağda güçlü kültür-sanat çalışmaları çok yakışır. Bir taraftan da geleneksel fuarımızı, dünyadaki fuarcılık anlayışı değişiyor olmasına rağmen sürdürmek bizim için çok önemli. Bu yıl 94’üncüsünü gerçekleştireceğimiz fuar, önemli bir uluslararası katılımla, yenilenen fuar alanı ve yeni tesisleriyle 29 Ağustos - 9 Eylül tarihleri arasında açık olacak. Umuyorum ki beğenilen pek çok sergiye ev sahipliği yapacak.
''Zübeyde Hanım’ın Atatürk’e yazdığı bir mektup da bu serginin özel parçalarından biri olacak''
Açılışla birlikte, bizim için ayrı ayrı değer taşıyan iki farklı sergiyi de sanatseverlerle buluşturacağız. Bunlardan ilki, Atatürk’ün bugüne kadar yayımlanmamış, ilk kez gün yüzüne çıkacak fotoğraflarının ve kişisel eşyalarının sergileneceği 'Ve Mavi Gözleri Çakmak Çakmaktı' sergisidir. Sergide 250 fotoğraf, 226 kişisel eşya, döneme ait gazeteler, dergiler, yazışmalar ve birçok tarihi belge yer alacak. Zübeyde Hanım’ın Atatürk’e yazdığı bir mektup da bu serginin özel parçalarından biri olacak. Atatürk, Cumhuriyetimizin kurucusu, ülkemizde demokrasinin, insan haklarının, vatandaş haklarının ve kadın haklarının sağlayıcısı olarak her zaman saygı ve minnetle andığımız bir liderdir. Bize çizdiği çağdaş ülke vizyonunu takip eden insanlar olarak biliyoruz ki yaşamı boyunca Türkiye’nin ve milletimizin iyiliği, bağımsızlığı ve özgürlüğü için, çağdaş medeniyetler seviyesine ulaşması için en fedakârca çalışan kişi olmuştur. Ondan daha büyük bir vatansever olmadığını düşünenlerdenim.
''Yalnızca kültür-sanat meraklılarının değil, özellikle gençlerin ve genç sanatçıların da ilham alacak''
Atatürk sergisi de eminim ki yoğun ilgi görecek ve hepimizi duygulandıracaktır. Refik Anadol ise bu etkinlikte iki eseriyle yer alacak. Kendisinin huzurunda konuşmak biraz zor; ancak şunu söylemeliyim ki verileri bir boya, algoritmayı bir fırça gibi kullanarak yapay zekâ teknolojisiyle sanat üretmek olağanüstü bir bakış açısıdır. Dünyada Refik Anadol’un sergisinin olup da olay yaratmadığı bir yer yoktur. Her zaman, her yerde büyük ilgiyle karşılanır. O da bu ilgiye yakışır biçimde muhteşem eserler ortaya koyar. Bu iki eserin İzmir’de sergilenmesiyle birlikte yalnızca kültür-sanat meraklılarının değil, özellikle gençlerin ve genç sanatçıların da ilham alacağını düşünüyorum. Sergilerden ilki “Şifanın Algısı” (Sense of Healing) adını taşıyor. Ruh sağlığı tedavisi gören bireylerin beyin verilerinden yola çıkarak empati ve şeffaflığı teşvik eden bir yapay zekâ veri heykeli olarak tasarlanmış.
İkinci eser ise 'Makine Rüyaları: Ege' adını taşıyor. Dünyada ilk kez sergilenecek bu eser, Ege Denizi’nin çevresel verilerini dijital bir sanat eserine dönüştürüyor. Ege Bölgesi’nin en önemli şehirlerinden biri olarak İzmir’in bu esere ev sahipliği yapması bizim için de çok anlamlı. Refik Anadol sergisi 30 Eylül’e kadar, Atatürk sergisi ise 21 Aralık’a kadar açık kalacak. Fuarın başlangıcıyla birlikte bu iki sergiyi sanatseverlerin beğenisine sunmak, bizim için onur, keyif ve büyük bir heyecan kaynağıdır.''
“Atatürk’ün kurtuluş savaşı ve liderlik yolculuğunu gözler önüne serecek”
Folkart Yönetim Kurulu Başkanı Mesut Sancak, şunları kaydetti:
''Bu yıl da 94'üncü İEF kapsamında iki farklı sergiyi, İzmir Büyükşehir Belediyesi ile işbirliği yaparak sanatseverlere sunmaktan büyük bir gurur duyuyoruz. İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Değerli Cemil Tugay’a, bu konuda fikir önderliği yaparak bize destek vermesi nedeniyle yürekten şükranlarımızı sunuyoruz. Cumhuriyetimizin 100. Yılında özel koleksiyonumuzdaki eserlerin değerlendirilmesi, çok sayıda koleksiyonerin çok değerli katkıları ile “Karanlıkta Akan Bir Yıldız” başlığıyla farklı bir Mustafa Kemal Atatürk sergisini sanatseverlerle buluşturmuştuk. Bu kez İzmir Büyükşehir Belediyesi himayesinde Folkart Gallery’nin organizasyonuyla Atlas Pavyonu’nda ilk kez düzenlenecek “Ve Mavi Gözleri Çakmak Çakmaktı” adlı sergimiz, 406 çok önemli eser ve 300’e yakın benzersiz fotoğraf ile 1907’den 1938’e kadar uzanan Atatürk’ün kurtuluş savaşı ve liderlik yolculuğunu gözler önüne serecek. Sergimiz fuarın açılış günü olan 29 Ağustos da başlayıp 21 Aralık tarihine kadar devam edecek. Bundan sonraki süreçte de İzmir Büyükşehir Belediye Başkanımız Cemil Tugay’ın desteğiyle İzmir Büyükşehir Belediyesi ile işbirliği içinde sergilerimizi halkın çok daha kolaylıkla ulaşacağı Atlas Pavyonu’nda gerçekleştireceğiz.''
“Sergimizde geçmiş ve geleceğe dair hayal kurabilmek çok anlamlı”
Refik Anadol da konuşmasında şunları kaydetti:
''Çok heyecanlıyım. Bu pek bilinmiyor ama hayatımın 19 yazını Seferihisar’da yaşamış biri olarak öğrendiğim kadarıyla ‘İzmirliyim’ diyebiliyormuşum. En iyi fikirlerimizi Türkiye’ye getirmeye önem gösteriyorum, bu sebeple bu sergi çok anlamlı. İnsan ve makine ilişkisinin tamamen değiştiği döneme girdik. Bu eseri de İzmir’de paylaşmak çok anlamlı. 10 yıl önce yapay zekâ ile çalışmaya başladım. Dünya yeni yeni yapay zekânın ne olduğunu ve kullanıldığında kıymetli bir düşünce biçimi olarak başarılı olduğunun farkına varıyor. İkinci eser de dünyada ilk defa, ilk örneği olan eser olması anlamında çok özel. Sergimiz yapay zekâ ağlarıyla Ege Denizi’nin görkemli hareketlerini, İzmir’in rüzgârlarının hareket sağladığı, doğayı görünür kılan yapay zekâ algoritması ile şiirsel eser olarak ortaya çıkıyor. Sergimizde geçmiş ve geleceğe dair hayal kurabilmek çok anlamlı.''
Anadol, sergi boyunca genç sanatçılar için uzaktan bir atölye yapacağını, burada yapay zekâ üzerinden işi nasıl ürettiğini ve insan zihninin hareketlerinin nasıl olduğunu gösteren bilgiler vereceğini kaydetti.
Anadol’un kapsamlı sergilemeleri, İzmir Enternasyonal Fuarı’nın sadece ticaretin değil, aynı zamanda dijital sanatın ve yaratıcı teknolojilerin de merkezi haline geldiğini güçlü biçimde vurgulayacak. Dünyaca ünlü medya sanatçısı Refik Anadol’un eserleri MoMA, Centre Pompidou ve Art Basel gibi prestijli kurumlarda sergilendi. Sanatçı, TIME100 AI listesine girerek yapay zekânın kültürel etkisine yön veren önemli sanatçılardan biri olarak tanındı.
Sergi takvimi şöyle:
Refik Anadol Sergisi
Yer: Kültürpark
Tarih: 29 Ağustos – 30 Eylül 2025
Atatürk “Ve Mavi Gözleri Çakmak Çakmaktı” Sergisi
Yer: Atlas Pavyonu
Tarih: 29 Ağustos – 21 Aralık 2025
