‘Bunun İsmi Geçim Sıkıntısıdır’

Hopa Ziraat Odası Başkanı Olcay Muti, "Artık çay üreticisi para kazanamıyor ve geçinemiyor. 60 yaşındaki üreticimiz makas sallayıp çay topluyorsa burada bir sıkıntı var ve bunun ismi de geçim sıkıntısı. 60-70 yıllık bu bahçelerde atalarımızdan ve bize gelen bu bahçelerde bu gün hala 60 yaşındaki çiftçilerimiz çayda işçilik maliyetlerinden ortadan kaldırmak ve geçinmek için bu bahçeden çıkmıyorsa eğer burada ciddi  bir şekilde geçim sıkıntısı var demektir" dedi. Hopa Ziraat Odası Başkanı Olcay Muti, çay üreticilerini ziyaret ederek yaşadıkları sorunlarla ilgili açıklama yaptı. Muti, şunları söyledi: "PARA DEĞER KAYBEDİNCE GÜRCÜLER DE ÇAY TOPLAMAYA GELMİYOR" "Son iki yıldır Gürcü işçilerimiz gelmiyor ve daha doğrusu bu son yıllarda ise Afgan vatandaşlar çay bahçelerimizde çay topluyor. Çay toplama yöntemini de bilmiyorlar ama ne yapalım bizler de mecbur kaldık. Gürcüler neden gelmiyor şöyle ki; lari karşısında lira düşük olduğu için yani 1 lari almamız için 10 lira vermemiz gerekiyor. Gürcüler günübirlik çay topladıkları için ve paramızla paraları arasındaki kur farkı nedeniyle para kazanamadıkları için maalesef çay toplamaya gelmiyorlar. Türk parasının değer kaybı nedeniyle oluşan bu durum ise Türk ekonomisinin nasıl bir durumda olduğunun da göstergesi. Yanı başımızda Gürcistan hemen sınırımızda ve onların 1 larisi bizde ise 10 lira. Bütün bunlar şunu gösteriyor ki kur farkı ve mazota gelen fahiş fiyat nedeniyle çay üreticisi kesinlikle desteklenmeli. Eğer yapılmaz ise çok uzun bir zamandan bahsetmiyorum, önümüzdeki yıllarda çayda işçilik ve artan maliyetlerle ilgili ciddi sıkıntılar yaşayacağız ve dolayısıyla da çay üreticimiz bu toprakları terk edecekler ve bakın 60 yaşındaki Muhammet abi çay topluyor ama gençler yok. "İŞÇİLİK MALİYETLERİ YÜZÜNDEN 60 YAŞINDAKİ ABİMİZ ÇAY TOPLUYOR" Gençlerimiz kentlere göç etti ve dolayısıyla bu çay tarlaları babalarımıza ve amcalarımıza kaldı. Çay üreticileri gençleştirilmeli, toprak yenilenmeli çay tarlası yenilenmediği için de çayda verim kaybı yaşanıyor. Devlet yeniden bir tarım politikası yapmalı ve toprağı, çayı ve üreticiyi gençleştirmeli ve teşvikler vermelidir. Abartmıyorum, Türkiye tarımda öncü olabilir aslında ve klasiktir biz ilkokulda öğrenmişiz, tarımda biz bize yetecek kadar ülkeyiz aslında ama bugün bakıyoruz ki, biz bize yetecek kadar değil, kendimizden verecek kadar şöyle ki bizim ürettiğimiz çaydan yüzde 80'ini işçiye, mazota ve gübreye veriyoruz. Dolayısıyla artık biz bize yetmez olduk ve olamayanı da kendi cebimizden işçiye, mazota ve nakliyeye veriyoruz. "ÇAY ÜRETİCİSİNİN BİR SAHİBİ OLMALI" Yani bir yıl vadeli çay alınıyor, bizden alınan çayı kuru çaya çevirdikleri çayda bir yıl içerisinde belki de beş defa zam gelecek. Burada özel sektör ve çay tüccarları karına kar katacak ama olan yine çay üreticisine olacak. 2023 yılı itibarıyla gördüğümüz manzara şu; kuru çaya yıl içerisinde 3-4 defa zam geldi ve de yıl sonuna kadar yine zam gelecek ama çay üreticisinin fiyatı yine aynı ve sabit değişmiyor, 11,30 kuruş. Kuru çay zamlanırken çiftçinin çayına zam gelmiyor. Maalesef biraz önce de bahsettiğim gibi ek ödeme yok ve her geçen gün mazota zam geliyor ve bu dur durak bilmezken özel çay fabrikaları kazanıyor biz çiftçiler ise kazanamıyoruz. Çay üreticisinin bir sahibi olmalı arkadaşlar çayın sahibi çay üreticisi ise çay üreticisinin sahibi de devlettir ve devletin Tarım Bakanı da acilen ek ödeme yapmalı ve şunu da açık bir şekilde söylüyorum ki bizim talebimiz, yaş çayın kilosu 15 lira olmalı ve geriye dönük işlemeli. Sezon başı mayıs ayından itibaren işlenmeli ve sezon başında 11 liraya başlandığında işçilik 4 bin liraya gelirken mazota ve gübreye gelen zamlarla bugün işçilik toplamda 7 bin 500 liraya geliyor ve üreticiye 3 lira kalıyor ve çay üreticisi bu 3 lira ile evini mi geçindirsin yoksa bir de emeğini de koyunca zaten eksiyle başlamış oluyor. Şu an bu üreticimiz bugün sattığı çayı kilosunda, eksi bir lirayla satıyor. Dolayısıyla üreticinin kaybını kesinlikle devlet karşılamalı. Toplamda devletin çay üreticisine ödemesi gereken para 15 artı 1 lira olmalı. "ÇAY ÜRETİCİSİ ARTIK GEÇİNEMİYOR" Artık çay üreticisi para kazanamıyor ve geçinemiyor. 60 yaşındaki üreticimiz makas sallayıp çay topluyorsa burada bir sıkıntı var ve bunun ismi de geçim sıkıntısı. 60-70 yıllık bu bahçelerde atalarımızdan ve bize gelen bu bahçelerde bu gün hala 60 yaşındaki çiftçilerimiz çayda işçilik maliyetlerinden ortadan kaldırmak ve geçinmek için bu bahçeden çıkmıyorsa eğer burada ciddi  bir şekilde geçim sıkıntısı var demektir. Üç ay boyunca artan maliyetler karşısında çay üreticisi evine, bir kilo şeker, bir kilo pirinç ve 50 kiloluk un alabilsin yoksa diğer türlü geçinemeyecekler ve yıl sonunu getiremeyecekler. Şimdi eğitim sezonu başladı ve çocuklarımıza okul ihtiyaçlarını alacağız ama orada da fiyatlar uçmuş. Bütün bunlar çay üreticisinin çok ciddi sıkıntı içerisinde Türkiye’de olduğu gibi Hopa’da da Kemalpaşa’da da ve çay üreticilerinin bulunduğu bütün bölgelerde de çay üreticisi sıkıntı içerisinde. Dolayısıyla devletin bir an önce buna bir çözüm bulmalı ve çay fiyatında iyileştirme yapmalı ve ek ödemeyle birlikte çay üreticisin parasını yatırmalı ve bunu da bir an önce yapmalıdır diye düşünüyorum."