Psikiyatri Dernekleri: 2021 Dünya Ruh Sağlığı Günü'nün Teması, Eşitsizliğin Sürmesine Yol Açan Meselelere Odaklanmamızı Sağlayabilir

Dünya Ruh Sağlığı Federasyonu tarafından ilan edilen 10 Ekim Dünya Ruh Sağlığı Günü'nde Ankara'da; Bipolar Yaşam Derneği, Lityum Derneği, Psikiyatri Hemşireleri Derneği, Sosyal Hizmet Uzmanları Derneği, Şizofreni Dernekleri Federasyonu, Türk Nöropsikiyatri Derneği, Türk Psikologlar Derneği, Türkiye Çocuk ve Genç Psikiyatrisi Derneği, Türkiye Psikiyatri Derneği ortak bir basın açıklaması yaptılar. Açıklamaya Sosyal Hizmet Uzmanları Derneği adına Ramazan Yüksel, Psikiyatri Hemşireleri Derneği Belgin Varol, Türkiye Psikiyatri Derneği Genel Sekreteri Emre Mutlu, Türkiye Psikiyatri Derneği Ankara Şube Başkanı Hasan Karadağ katıldı. Açıklama metnini Emre Varol okudu. Açıklama özetle şöyle: "YOKSUL ÜLKELERDE, YOKSUL OLMAYAN ÜLKELERE GÖRE RUHSAL HASTALIKLARIN ORTAYA ÇIKMA RİSKİ DAHA YÜKSEKTİR" "Bu tema; az gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerde ruhsal sorunu olan insanların yüzde 75-95’inin ruh sağlığı hizmetlerine erişemediğini, gelişmiş ülkelerde de durumun bundan daha iyi olmadığını vurgulamayı amaçlamaktadır. Ruh sağlığı alanındaki eşitsizlik; hastalık ve ölüm oranları, hastalık seyrini etkileyen bakım ve hizmetlere ulaşılabilme olanakları, yaşanan coğrafi bölge (kentsel/kırsal) farklılıkları, sosyoekonomik durum, etnik köken, cinsiyet ve cinsel yönelim, engellilik, göçmenlik gibi damgalanma ve ayrımcılıkla ilişkili etkenlere bağlı olarak ortaya çıkmaktadır. Yoksul ülkelerde, yoksul olmayan ülkelere kıyasla ruhsal hastalıkların ortaya çıkma riski daha yüksektir. Ruhsal hastalıkların varlığı da bireylerde iş bulabilme ve çalışmayı sürdürebilme becerilerini zayıflatması nedeniyle yoksulluğu artırır. Covid-19 hastalığı veya aile üyelerinin kaybı sonucunda yaşanan yas gibi nedenlerle, iş kayıpları ve iş güvencesinin olmaması gibi ekonomik etkilerle, fiziksel uzaklaşmanın yol açtığı toplumsal tecritle çok zor günler yaşandı ve yaşanmaya devam ediyor. "BU SÜREÇ, STRESİN BAŞ EDİLMESİ GÜÇ DÜZEYLERE ULAŞMASIYLA SONUÇLANMIŞTIR" Pandemi döneminde toplum ruh sağlığı açısından özellikle yaşlıların, çocukların, kadınların, yoksulların, cinsel kimliği nedeniyle ayrımcılığa maruz kalan grupların, kronik ruhsal hastalığı olanların, hükümlülerin, göçmenlerin, mültecilerin, sığınmacıların ve her alanda kayıp yaşayanların ruhsal yükü daha çok arttı. Tahmin edilebileceği gibi dünyanın yaklaşık iki yıldır içinden geçtiği bu süreç tüm grupların ortak sorunu olan eşitsizliklerin, işsizliğin ve yoksulluğun daha da artmasıyla, genel sağlık sorunlarının çoğalmasıyla, ruhsal yardım arayışının ikinci plana atılmasıyla, gündelik hayattaki stresin ve şiddetin baş edilmesi güç düzeylere ulaşmasıyla sonuçlanmıştır. Ayrıca, sağlık çalışanlarının ruh sağlığı da pandemiden yüksek hastalanma riski hem de olağanüstü çalışma koşulları nedeniyle önemli ölçüde etkilenmiştir. "TOPLUM OLARAK HAREKETE GEÇMEYE İHTİYACIMIZ VAR, HEM DE ACİL OLARAK" Tüm bu zorlukların ruhsal boyutlarının ele alıp düzenlenmesi için toplum olarak harekete geçmeye ihtiyacımız var, hem de acil olarak... 2021 Dünya Ruh Sağlığı Günü’nün teması, 'Eşitliğin olmadığı dünyada ruh sağlığı', eşitsizliğin sürmesine yol açan yerel ve küresel meselelere odaklanmamızı sağlayabilir."