AİHM’in Selahattin Demirtaş hakkında verdiği son ihlal kararına Türkiye’nin itiraz süresi 8 Ekim’de sona eriyor. Gözler, Ankara’nın karara uyup uymayacağına çevrildi.
Türkiye’nin AİHM kararına itiraz süresi doluyor
Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin (AİHM) eski HDP Eş Genel Başkanı Selahattin Demirtaş hakkında verdiği son ihlal kararına ilişkin Türkiye’nin itiraz süresi 8 Ekim 2025’te sona eriyor. Ankara’nın karara itiraz edip etmeyeceği, Demirtaş’ın tahliye edilip edilmeyeceği yönündeki tartışmaları yeniden gündeme taşıdı.
Demirtaş, 4 Kasım 2016’da “silahlı terör örgütüne üye olma” ve “halkı suç işlemeye alenen tahrik etme” suçlamalarıyla tutuklanmıştı. O tarihten bu yana farklı davalarda yargılanan Demirtaş, en son Kobani davasında 42 yıl hapis cezasına çarptırılmış ve bu karar Ankara Bölge Adliye Mahkemesi’ne taşınmıştı.
AİHM: “Tutuklama siyasi amaç taşıyor”
AİHM, Demirtaş’ın tutukluluğu hakkında bugüne kadar üç kez ihlal kararı verdi: 20 Kasım 2018, 22 Aralık 2020 ve 8 Temmuz 2025.
Son kararında Mahkeme, 2019’da verilen ikinci tutuklama kararının “hukuki gerekçelere dayanmadığını” ve “esasen siyasi bir amaç güttüğünü” belirtti.
AİHM, tutuklamaya alternatif tedbirlerin değerlendirilmediğini, suçlamalarla somut bağlantı kurulmadığını ve Demirtaş’ın özgürlük ile seçilme hakkının ihlal edildiğini vurguladı. Mahkeme ayrıca Türkiye’nin, Demirtaş’a 3 bin 245 euro maddi, 32 bin 500 euro manevi tazminat ve 20 bin euro mahkeme masrafı ödemesine hükmetti.
Demirtaş’ın avukatından çağrı: “Tahliye edilmesi gerekiyor”
Demirtaş’ın avukatı Mahsuni Karaman, sosyal medya hesabından yaptığı açıklamada, AİHM kararlarının bağlayıcı olduğunu hatırlatarak şunları söyledi:
“İstinaf Dairesi’nin dosyayı hemen ele alarak Sayın Demirtaş ve arkadaşlarını hukukun gereği olarak tahliye etmesi gerekir. AİHM kararları yalnızca tavsiye değil, bağlayıcı niteliktedir.”
Kararın kesinleşmesi halinde süreci Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesi denetleyecek. Türkiye, yükümlülüklerini yerine getirmezse Konsey’in 8. madde kapsamında temsil haklarının askıya alınması gündeme gelebilir. Ancak bu yaptırım bugüne dek hiçbir ülke için uygulanmadı.
Osman Kavala örneği: İhlal süreci devam ediyor
Türkiye, AİHM’in Osman Kavala hakkında verdiği “ihlal” ve “derhal serbest bırakılma” kararına da uymamıştı. Avrupa Konseyi, bu nedenle 2019’da Türkiye’ye yönelik ihlal sürecini başlattı. Süreç hâlâ devam ediyor.
Benzer bir durumun Demirtaş kararı sonrası da yaşanabileceği belirtiliyor. AİHM kararının kesinleşmesinin ardından Türkiye’nin adımı, hem iç hukuk hem de uluslararası platformda yakından izlenecek.